وضعیت کیفی مجله‌های علمی ایران در رشته مهندسی آب کشاورزی (آبیاری)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو شاخه آبیاری، گروه کشاورزی، فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران

2 استاد دانشگاه تهران و عضو وابسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران

3 استاد دانشگاه شیراز و عضو پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران

4 استاد دانشگاه تهران و عضو مدعو فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران

چکیده

            بررسی محتوایی مجله‌های علمی–پژوهشی در پیشرفت‌ علمی و ارزیابی پژوهشگران و مرکزهای علمی و پژوهشی کشور نقش مهمی دارد. هدف این پژوهش در فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران،  ارزیابی مجله‌های علمی رشته مهندسی آب کشاورزی (آبیاری) است. دراین راستا، ده شاخص برای ارزیابی شکلی– ساختاری و ده شاخص برای ارزیابی کیفی مقاله‌ها در نظر گرفته شد و با این معیارها 23 مجله که در سال 1393  منتشر شده بودند ارزیابی شدند . پس از آن با روش آماری "توزیع نرمال"، مجله ها به پنج گروه از "بسیار خوب" تا "بسیار ضعیف" رتبه‌بندی شدند. نتایج این بررسی نشان داد 4/30% مجله‌های شاخه آبیاری در رتبه خوب، 1/39‌% در رتبه متوسط، 7/21% در رتبه ضعیف و 7/8‌% در رتبه بسیار ضعیف قراردارند. از نظر پنج شاخص مهم کیفی: ارزش کاربردی مجله، ضرورت انتشار مجله، بدیع بودن مقاله، به روز بودن مقاله و ارزش کاربردی مقاله ، نتیجه بررسی‌‌ها نشان داد که ارزش کاربردی پنج مجله (7/%21 مجله‌ها)  بیشتر از حد مورد نظر (بیشتر از 4) است ولی امتیاز مجله های دانش آب و خاک، سامانه‌های سطوح آبگیر و Journal of Applied Hydrology (%13‌ مجله‌ها) بسیار کمتر از بقیه است. از نظر ضرورت انتشار مجله، دَه مجله (5/%43 مجله ها)، از نظر به‌‌روز بودن موضوع مقاله، هشت مجله (8/%34 مجله‌ها)، از نظر بدیع بودن موضوع مقاله، چهار مجله (4/%17 مجله‌ها) و از نظر شاخص ارزش علمی – کاربردی مقاله، 3 مجله (%13‌ مجله‌ها) برتر بودند. سرانجام توصیه می‌شود که به کیفیت مقاله‌ها اهمیت بیشتری داده شود، از انتشار مجله‌های بسیار ضعیف خودداری شود و به نقش انجمن‌های علمی در انتشار مجله‌ها توجه بیشتری شود.  

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Qualitative Status of Scientific Journals of Water Engineering in Agriculture (Irrigation) in Iran

نویسندگان [English]

  • J. Bazrafshan 1
  • A. Khalili 2
  • Sh. Zand-Parsa 1
  • A.R. Sepaskhah 3
  • A. Alizadeh 1
  • J. Farhoodi 4
1 Member of Irrigation Branch, Agricultural Group, I.R. Academy of Sciences
2 Professor of Tehran University and Member of Irrigation Branch, Agricultural Group, I.R. Academy of Sciences
3 Fellow of I.R. Academy of Sciences and Professor of Shiraz University
4 Professor of Tehran University and Member of Irrigation Branch, Agricultural Group, I.R. Academy of Sciences
چکیده [English]

Evaluation of scientific journals are required in Iran to study the scientific progress, research activities and research centers. Therefore, the objectives of this study was evaluation of the journals quality in field of water engineering in agriculture (Irrigation) and the related articles and management aspects of the journals publishing these articles in Iran. Twenty-three journals were selected for evaluation in 2014, and ten indices were designed for evaluating the journals and their articles. The evaluation data were statistically analyzed using normal distribution procedure to rank the journals in 5 categories from “very good” to “very poor”. Results indicated that 30.4% of the journals ranked “good”, 39.1% were “intermediate” and 21.7% ranked “poor” and 8.7% were “very poor”. The journals were also compared for five important indices related to innovativeness, applicability, up-to-dateness of articles, practical usefulness and necessity of publication of the journal. Among the evaluated journals, the applicability index for 5 journals (21.7%) was higher than the expected level (higher than 4), further, this index for journal of Water and Soil Science, journal of Water Harvesting System and Journal of Applied Hydrology (13.0%) were much lower than others.  With respect to necessity of publication 10 journal (43.5%), up-to-dateness, 8 journals (34.8%), innovativeness, 4 journals (17.4%) and applicability, 3 journals (13.0%) were preferred. Finally, it is recommended that more emphasis should be put on the quality of articles, publication of very poor journals should be discontinued, and more support should be given to the journals sponsored by scientific societies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Evaluation
  • Iranian journals of agriculture
  • The Iran Academy of Sciences
  • Scientometrics
1- ارشاد، ج.، س.م. اشکان، ک. ایزدپناه، ض. بنی‌هاشمی، ع. شریفی تهرانی، س. محرمی‌پور و ق. نوری-قنبلانی. 1397. ارزیابی کیفی مجله های علمی ایران در رشته گیاه پزشکی. مجله پژوهش‌های راهبردی در علوم کشاورزی و منابع طبیعی 50-43:(1)3.
2- بی نام . 1394 . فهرست عنوان های مجله های گروه علوم کشاورزی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال 1393 . برگرفته از http://journals.msrt.ir
3- خوشخوی، م.، م. عزیزی، ک. وحدتی، و. گریگوریان، م. مبلی و ع. تفضلی. 1397. ارزیابی کیفی مجله های علوم باغبانی در ایران. مجله پژوهش‌های راهبردی در علوم کشاورزی و منابع طبیعی 102- 97:(1)3.
 4- سفید بخت، ن.، ع، نیکخواه، ر. واعظ ترشیزی، م.ج. ضمیری، م. زاغری و م. مرادی شهر بابک. 1398. ارزیابی کیفی مجله‌های علمی ایران در رشته علوم دامی. مجله پژوهش‌های راهبردی درعلوم‌کشاورزی و منابع طبیعی 48-41:(1)4.
5- شریفی تهرانی، ع. 1395. بررسی کیفی مجله‌های علمی کشاورزی و منابع طبیعی ایران. مجله پژوهش‌های راهبردی در علوم کشاورزی و منابع طبیعی  189-198:(2)2.
 6- شریفی تهرانی، ع. 1395. گرازش پایانی طرح پژوهشی "بررسی و ارزیابی کیفی مجلات علمی کشاورزی و منابع طبیعی" گروه علوم کشاورزی فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران 95 صفحه.
7- یزدی صمدی، ب.، ح. امیری نوغانی و س.ع. پیغمبری. 1386. آمار و احتمالات کاربردی . موسسه انتشارات دانشگاه تهران. شماره 756.2827 صفحه. 
8. Anonymous. 2019. Evaluating scientific journals: The Guideline Project. Google Site.
   9. Masic, I., Begic, E. 2016. Evaluation of scientific journal validity, its articles and their authors. In: Mantal et al. (Eds.). Unifying the Application and Foundation of Biomedical and Health Information.  pp. 9-14.