وضع موجود تولید محصول های باغبانی در ایران: یک بررسی اسنادی 1- میوه ها.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران و استاد دانشگاه شیراز

2 عضو مدعو فرهنگستان علوم و دانشگاه تهران

3 عضو وابسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران و استاد دانشگاه شیراز

4 عضو مدعو فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران و استاد دانشگاه فردوسی مشهد

5 عضو مدعو فرهنگستان علوم و استاد دانشگاه تبریز

6 عضو مدعو فرهنگستان علوم و استاد دانشگاه شیراز

7 عضو مدعو فرهنگستان علوم و استاد دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

چکیده
با بهره‌گیری از آخرین آمارهای منتشر شده وزارت جهاد کشاورزی و دیگر نهادها، آمار مربوط به محصول‌های هر زیربخش میوه‌کاری در سال‌های 1391 تا 1396 مورد بررسی قرار گرفتند. برای میوه‌های سردسیری سیب، گلابی، گیلاس، هلو و زردآلو، میوه‌های خشکباری پسته، بادام، گردو و فندق، میوه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری خرما و مرکبات و میوه‌های دانه‌ریز انگور و توت فرنگی برگزیده شدند. ایران در بسیاری از محصول‌های میوه‌ای صادراتی مانند پسته، گردو، بادام، زردآلو، سیب، خرما و انگور جزء کشورهای پیشرو تولید کننده در دنیا به ‌شمار می‌رود. همچنین در سال‌های اخیر تقاضا برای افزایش سطح زیر کشت این محصول‌ها به دلیل ارزآوری و درآمد زیاد، کارآیی مصرف زیاد آب، امکان صادرات و افزایش تقاضای بازار، روز به روز در حال افزایش است که تضمین‌کننده توسعه پایدار این بخش در آینده است. از سوی دیگر، با افزایش روز‌افزون جمعیت جهان، نیاز به مواد غذایی روز به روز با سرعتی شگرف افزایش می‌یابد. باتوجه به این که ضریب خود اتکایی محصول‌های باغبانی به جز شمار اندکی از میوه های گرمسیری برابر 100% است، در این مقاله، پس از ارائه آمارها، به واکاوی مشکل‌های وضعیت موجود میوه‌کاری پرداخته شده و سرانجام دشواری‌های کلی این زیربخش بررسی شده و راهکارهایی ارائه گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Current Status of Horticultural Crops Production in Iran by Documentary Study 1- Pomology

نویسندگان [English]

  • .M Khosh-Khui 1
  • K. Vahdati 2
  • E. Tafazoli 3
  • M. Azizi 4
  • Vazgin Grigorian 5
  • Hasan Salehi 6
  • Mostafa Mobli 7
1 Fellow of I.R. Academy of Sciences and Professor of Shiraz University
2 Invited Scholars of I.R. Academy of Sciences and Professor of Tehran University
3 Associated Member of I.R. Academy of Sciences and Professor of Shiraz University
4 Invited Scholars of I.R. Academy of Sciences and Professor ofFerdowsi University of Mashhad
5 Invited Scholar of Academy of Sciences and Professor of Tabriz University
6 Invited Scholar of Academy of Science and Professor of Shiraz University
7 Invited Scholar of Academy of Sciences and Professor of Isfahan University of Technology
چکیده [English]

ABSTRACT
Using the latest statistics published by the Ministry of Agriculture Jihad and other sources, the statistics related to the products of each sub-sector of pomology in the years from 2012 to 2018 were examined. For temperate zone fruits apple, pear, cherry, peach and apricot, nut fruits pistachios, almonds, walnuts and hazelnuts, tropical and subtropical fruits dates and citrus, small fruits grapes and strawberries were selected. Iran is one of the leading producing countries in the world in many exported agricultural products such as pistachios, walnuts, almonds, apricots, apples, dates, grapes and others. In recent years, the areas under horticultural products, due to high exchange rate and income and also high-water consumption efficiency, the possibility of export and increasing demand, are increased day by day. There is also a possibility of their sustainable development and production in the future. On the other hand, as the world's population grows, the need for food is increasing at an alarming rate. Considering that the coefficient of self-reliance of horticultural products, except for a small number of tropical fruits, is 100%, in this article, after presenting the statistics, the difficulties of the current situation of pomology in the country are analyzed and finally the general problems of this sector of horticultural products are examined.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Dried fruits
  • Stone fruits
  • Temperate zone fruits
  • Tropical and subtropical fruits
1- آمارنامه وزارت جهاد کشاورزی. 1391. آمارنامه کشاورزی ایران. جلد سوم محصولات باغبانی. مرکز آمار ایران، معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری ایران. برگرفته از www.amar.org.ir
2- آمارنامه وزارت جهاد کشاورزی. 1392. آمارنامه کشاورزی ایران. جلد سوم محصولات باغبانی. مرکز آمار ایران، معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری ایران. برگرفته از www.amar.org.ir
3- آمارنامه وزارت جهاد کشاورزی. 1393. آمارنامه کشاورزی ایران. جلد سوم محصولات باغبانی. مرکز آمار ایران، معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری ایران. برگرفته از www.amar.org.ir
4- آمارنامه وزارت جهاد کشاورزی. 1394. آمارنامه کشاورزی ایران. جلد سوم محصولات باغبانی. مرکز آمار ایران، معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری ایران. برگرفته از www.amar.org.ir
5- آمارنامه وزارت جهاد کشاورزی. 1395. آمارنامه کشاورزی ایران. جلد سوم محصولات باغبانی. مرکز آمار ایران، معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری ایران. برگرفته از www.amar.org.ir
6- آمارنامه وزارت جهاد کشاورزی. 1396. آمارنامه کشاورزی ایران. جلد سوم محصولات باغبانی. مرکز آمار ایران، معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری ایران. برگرفته از www.amar.org.ir
7- آمارنامه سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران. 1391. آمارنامه سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران. برگرفته از https://www.irica.gov.ir/web_directory
8- آمارنامه سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران. 1392. آمارنامه سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران. برگرفته از https://www.irica.gov.ir/web_directory
9- آمارنامه سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران. 1393. آمارنامه سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران. برگرفته از https://www.irica.gov.ir/web_directory
10- آمارنامه سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران. 1394. آمارنامه سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران. برگرفته از https://www.irica.gov.ir/web_directory
11- آمارنامه سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران. 1395. آمارنامه سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران. برگرفته از https://www.irica.gov.ir/web_directory
12- آمارنامه سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران. 1396. آمارنامه سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران. برگرفته از https://www.irica.gov.ir/web_directory
13- اسماعیل پور، ع.، س.ی. امامی، م. بصیرت و همکاران. 1395. راهنمای پسته (کاشت، داشت و برداشت). انتشارات آموزش کشاورزی: 392 صفحه.
14- حسنی، د.، ر. عاطفی حق جویان، ر. دستجردی، م. کشاورزی، م. مظفری، ا. سلیمانی، ع. رحمانیان، ف، نعمت زاده،  ع. مالمیر و الف. دماوند. 1391. رقم جدید گردو به‌عنوان گرده دهنده برای ارقام و ژنوتیپ های گردوی نشر ایرانی (معرفی رقم). مجله به‌نژادی نهال و بذر 529-531:(3)1-28.
15- حسنی، د.، ج. عاطفی، ر. حق جویان، ر. دستجردی، م. کشاورزی، م. مظفری، ا. سلیمانی، ع. رحمانیان، ف. نعمت زاده،ع. مالمیرو ب. جمال. 1391 رقم جدید گردوی ایرانی برای کاشت در مناطق معتدل سرد ایران (معرفی رقم). مجله به‌نژادی نهال و بذر       527-525:(3)28-1.
16- راحمی، م. 1387. فیزیولوژی پس از برداشت. مقدمه ای بر فیزیولوژی و جابجایی میوه، سبزی­ها و گیاهان زینتی (ترجمه). چاپ پنجم. انتشارات دانشگاه شیراز: 437 صفحه.
17- شهسوار، ع.ر. 1393. ریزپیوندی در مرکبات. انتشارات دانشگاه شیراز. 108 صفحه.
18- وحدتی، ک. و س. ساریخانی. 1399. مروری بر توسعه پایدار بخش کشاورزی ایران و جهان. مجله پژوهش­های راهبردی در علوم کشاورزی و منابع طبیعی32-19:(1)5.