نگرش همه ‏جانبه بر انتقال آب بین حوضه ‏ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه تهران

2 دانشیاردانشگاه تهران

چکیده

            حفظ تعادل در الگوی بهره‏برداری از منابع طبیعی مستلزم دسترسی به منابع آب مطمئن و پایدار متناسب با نیازهای توسعه­ای منطقه است. گزینه انتقال آب بین حوضه‏ای یکی از گزینه‏های غیرمتعارف تامین آب است. هدف از این مطالعه، بررسی دیدگاه‏های متعددو در بعضی موارد غیرهمسو در تصمیم‏گیری و برنامه‏ریزی طرح‏های انتقال آب بین حوضه‏ای است. در این بررسی به چالش‏ها، پیامدها و محدودیت‏های مثبت و منفی اقتصادی، اجتماعی، محیطزیستی، هیدرولوژیک، فنی و سیاسی در حوضه‏های مبدأ و مقصد مستخرج از بررسی‏های متعدد اشاره شده­است و همه آن‌ها واکاوی شده‌اند. بررسی­ها نشان می‏دهند ترکیب و نقش هر یک از دیدگاه‏های موجود در ارزیابی و توجیه­پذیری طرح‏های انتقال آب متناسب با شرایط ویژه هر طرح، متفاوت است. پیچیدگی مسئله در این است که سهم و اثر­بخشی و تعیین‌کنندگی عامل های موثر، در واکاوی توجیه‌پذیری اجرای طرحی مشخص به الزام قابل تعمیم به طرح یا طرح­های دیگر نیست. اثر منفی طرح انتقال آب بین حوضه­ای برای یک حوضه می‏تواند جنبه مثبت برای حوضه دیگر باشد. به طور کلی کارایی پروژه‏های انتقال آب بین حوضه‏ای، در گرو نگرش جامع به اصول مدیریت یکپارچه منابع آب و شناخت دقیق نیازهای حوضه مقصد است که باید با شناسایی وضعیت موجود و پیش‏بینی پیامدهای آتی و دراز مدت اجرای طرح در حوضه مبدأ با توجه به کلیه جنبه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، هیدرولوژیک، محیط­زیستی، سیاسی و فنی و با تکیه بر مفهوم توسعه پایدار همراه باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comprehensive Perspective on Inter-basin Water Transfer Projects

نویسندگان [English]

  • O. Raja 1
  • M. Parsinejad 2
1 Ph.D. Student of University of Tehran
2 Associate Professor of University of Tehran
چکیده [English]

Access to reliable and sustainable water resources is increasingly threatened by increased needs of developing community in a region. The inter-basin water transfer option is considered as an “uncommon” alternative to overcome limitations of fresh water. The purpose of this study is to investigate various aspects in decision making and planning of inter-basin water transfer projects. At the same time, positive and negative challenges, implications and limitations of the economic, social, environmental, hydrological, technical, and political aspects of such decisions in the origin and destination basins are being discussed and compared. According to projects considered in this study composition and role of various aspects in the evaluation and justification of water transfer plans vary with every specific situation. The complexity of the problem is that the contribution and effectiveness of these factors are not necessarily coordinated and cannot be generalized for other situations. Negative feedbacks from an inter-basin water transfer project can end up to be positive for another project. In general, the efficiency of inter-basin water transfer projects depends on a comprehensive approach based on integrated water resources management. A detailed understanding of the needs of the target basin should be coordinated with identifying the existing conditions and predicting future and long-term consequences of the project in the origin basin. All economic, social, cultural, hydrological, environmental, political and technical aspects of a project rely on the concept of sustainable development.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Inter-basin
  • Integrated management
  • Sustainable development
  • Water resource
  • Water transfer

مراجع

1- صادقی، ح.ر.، س. کاظمی نیا، ح. خیرفام و ز. حزباوی. 1395. تجارب و پیامدهای انتقال آب بین حوضه­ای. تحقیقات منابع آب ایران 140-120:(2)12.
2- ضرابی،ا.، ا.م. حلبیانوم. شبانکاری. 1386. برنامه ریزی انتقال بین حوضه ای آب از کارون به زاینده رود، مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان (ویژه نامه جغرافیا)            84-67:(1)22.
3- علی‌محمدی، ر. 1391. انتقال آب بین حوضه ای و راهکارها، همایش ملی انتقال آب بین حوضه ای (چالش‏ها و فرصت ها)، شهرکرد، سوم خرداد 1391، 9 صفحه.
4. Araral, E. and Y. Wang. 2013. Water demand management: review of literature and comparison in South-East Asia. J. Water Resou. Dev. 29 (3):434-450.
5. Boddu, M., T. Gaayam and V.G.M. Annamdas. 2011. A review on Inter-basin transfer of Water IPWE 2011. In: Proceeding of 4th International Perspective on Water Resources and the Environment, National University of Singapore (NUS), Singapore. Session on: Interbasin transfer of water, Bruk S., Interbasin Water Transfer. Conference Report. J. Water Policy 3:167–169.
6. Cambray, J.A. and R.A. Jubb. 1977. Dispersal of fishes via the orange-fish tunnel. J. Limnolo. Soc. South. Afric.3(1):33-35.
7. Car, M. 1983. The influence of water level fluctuation on the drift of Simulium chutteri Lewis, 1965 (Diptera, Nematocera) in the Orange River, South Africa. J. Veterin. Res. 50(3):173- 177.
8. Comrie-Greig, J. 1986. The Eastern National Water Carrier – "Killer canal" or live-giving artery? Or both? J. Afric. Wildlife 40(2):68-73.
9. Cox, W.E. 1999. Determining when interbasin water transfer justified criteria for evaluation. Proceeding, International Workshop on Interbasin Water Transfer, UNESCO, Paris 28:173-178.
10. Davies, B.R., M. Thoms and M. Meador. 1992. The ecological impacts of inter-basin water transfers and their threats to river basin integrity and conservation. J. Aqua. Conserv. Maritime Freshwater Ecosys. 2:325–349.
11. Feng, S. Li., Z.G. Duan and J.L. Zhang. 2007. Assessing the impacts of south to north water transfer project with decision support systems. J. Decis. Supp. Syst. 42 (4): 1989-2003.
12. Ghassemi, F. and I. White. 2007. Inter-basin water transfer: Case studies from Australia, United States, Canada, China and India. Cambridge University Press, 435 p.
13. Gupta, N., P. Pilesjo and B. Maathuis. 2008. Geoinformatics for interbasin water transfer assessment. J. Water Resou. 37(5):623–637.
14. Islar, M. and C. Boda. 2014. Political ecology of inter-basin water transfers in Turkish water governance. J. Ecol. Soc. 19(4):8-15.
15. Karakaya, N., F.Evrendilek and E. Gonenc. 2014. Interbasin water transfer practices in Turkey. J. Ecosys. Ecograph. 4(2):1-5.
16. Khodabakhshi, B. and F. Khodabakhshi. 2005. Inter-basin water transfer, sustainable approach to water resources management. Water Resources Management Conference, University of Science and Water Resources Engineering, Isfahan: 18.
17. Pittock, J. 2009. Interbasin Water Transfers and Water Scarcity in a Changing World: A Solution or a Pipedream? World Wildlife Fund Germany: 62 p.
18. Samani, J. 2005. Resource management and sustainable development report. Infrastructure Studies Office. S. N. 7374. 32 p.
19. Thatte, C.D. 2007. Inter basin water transfer (IBWT) for the augmentation of water resources in India: A review of needs, plans, status and prospects. J. Water Resou. Dev. 23(4):709–725.
20. UNESCO. 1999. Interbasin water transfer, International Hydrological Program. No. 28: 229 p.
21. Voropaev, G.V. and A.L.Velikanov. 1984. Partial southward diversion of northern and Siberian rivers. Int. J. Water Resou. Dev. 2(2-3):67-83.
22. Yan, D.H., H.Li.Wang, H.H. Wang, T.L.G. Qin, D.Y. Wang and L.H.Wang. 2012. Quantitative analysis on the environmental impact of large-scale water transfer project on water resource area in a changing environment. J. Hydrol. Earth Sys. Sci. 2685-2702.
23. Zeng, Q., L. Qin and X. Li. 2015.The potential impact of an inter-basin water transfer project on nutrients (nitrogen and phosphorous) and chlorophyll a of the receiving water system. Sci. Total Environ. 536:675-686.
مجله پژوهش های راهبردی در علوم کشاورزی و منابع طبیعی
دوره 5، شماره 2
آذر 1399
صفحه 152-165

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار