مجله پژوهش های راهبردی در علوم کشاورزی و منابع طبیعی

رویکرد اعتباربخشی در مرکزهای پژوهشی کشاورزی و منابع طبیعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج ‌‌کشاورزی، کرج.

2 استاد مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج ‌‌کشاورزی، کرج.

چکیده

            ارائه الگویی مناسب برای اعتباربخشی موسسه­ها و مرکزهای پژوهشی کشاورزی و منابع طبیعی کشور، راهکار مهمی برای  نظارت و ارزیابی آن­ها است. اعتباربخشی فرایندی است برای اعتبارسنجی که در آن مرکزهای علمی ارزیابی می‌شوند. برای این کار، ابتدا باید شورای اعتباربخشی شکل گیرد. تمرکز این شورا بر اعتقاد، چشم‌انداز، رسالت و ارزش‌های آن مرکز پژوهشی منعکس است و در نظر است از الگوی اعتباربخشی پیروی کند. استانداردهایِ اعتبارسنجیِ الگوی اعتباربخشی را هیئتی بررسی می­کند که اعضای آن به­طور عمده دربرگیرنده استادان مرکز مورد بررسی و دیگر مرکزهای علمی معتبر هستند. بنابراین، مرکزهای پژوهشی با محک خود-ارزیابی برنامه اعتباربخشی می­توانند الگویی برای بررسی و نظارت عملکرد مستمر خود ایجاد کنند. بدین منظور، این مرکزها  بنا به وظیفه و رسالت خود، ابتدا باید کارگروه­های مختلف را شکل دهند. هر یک از این کارگروه­ها هدف­ها و شاخص­های خود را تعیین می­کند به طوری که دربرگیرنده هدف­های کلان، هدف­های جزیی، ملاک­های ارزیابی، شاخص­های اندازه­گیری و معیارهای تحقق، ابزار اندازه­گیری برای تحقق ملاک‌های ارزیابی، پرسشنامه­های تخصصی مربوط به هر یک از کارگروه‌ها و آمار ثبت­ شده در هر مرکز باشد. این پرسشنامه­ها در اختیار مخاطبان هر کارگروه در سطح مشخصی قرار می­گیرند. پس از آن پرسشنامه­ها جمع‌آوری و داده‌های به ­دست­ آمده واکاوی آماری می­شوند. یکی از مهم‌ترین بروندادهای این ارزیابی، میزان برانگیختگی کارکنان مرکز مورد مطالعه در توجه­ به کیفیت مرکز، اهمیت ­دادن به آن و نمایاندن وضعیت موجود و مطلوب آن است. افزون بر این، با استناد به نتیجه‌ها، وضعیت مرکز از نظر فاصله احتمالی آن تا سطح مطلوب و استانداردهای لازم، مشخص می­شود.

کلیدواژه‌ها

1- بازرگان، ع.، س.م. میرکمالی و ا. نادری، 1385. گزارش ارزیابی درونی گروه مدیریت و برنامه­ریزی آموزشی. دانشکده علوم تربیتی و روان­شناسی، دانشگاه تهران، 100 صفحه.
2- بی­نام. 1394. دهه دوم تلاش مؤسسه. مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی.
3- پازارگادی، م. 1378. اعتباربخشی در آموزش عالی. انتشارات صباح.
4- تاج­الدین، ب.، ن. حیدری، ب. جمشیدی، م. اکبری، ن. باقری، ف. عباسی، ن. عباسی، ا. شریفی مالواجردی، د. مومنی و همکاران. 1396. ارزیابی درونی برنامه اعتباربخشی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی. مرکز فناوری اطلاعات و اطلاع­رسانی کشاورزی، شماره 51787 مورخ 17/3/96.
5- جعفری، غ.، ص. خلیفه گری، خ. دانایی، پ. دولتشاهی، م. رمضانی، ر. روحپرور، ع. صباغیان پیرو، پ. عابدینی سلیم آبادی، ن. عباس گودرزی، ل. کیکاوسی­آرانی و ح. مهرابی­فر. 1389. استانداردهای اعتباربخشی بیمارستان در ایران. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
6- کریمیان، ح.، ع. نادری، م. عطاران و ک. صالحی. 1390. ارزیابی درونی رهیافت مناسب برای بهبود کیفیت نظام آموزش عالی: مطالعه موردی. فصلنامه راهبردهای آموزش 83-77:(2)4. 
7- محمدی، ر. و ع. بازرگان هرندی.  1383. راهنما و چارچوب تدوین گزارش ارزیابی درونی در سطح گروه آموزشی. تهران، سازمان سنجش آموزش کشور، 40 صفحه.
8- نوراله نوروندی، آ. و م. برادران. 1387. نشانگرهای مطلوب ارکان ارزیابی درونی نظام آموزش عالی از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه کشاورزی رامین. مجله ترویج و اقتصاد کشاورزی  69-55:(4)1. 
 
9. Abdollahi, H., and A. Bazargan, 2013. Developing and validiting a scale for measuring faculty members' educational productivity. J. Edu. Measur. 4 (11):55-76.
10. ACEEU. 2016. Accreditation process manual. The Accreditation Council for Entrepreneurial and Engaged Universities (ACEEU), Amsterdam, The Netherlands. Retrieved from www.aceeu.org
11. Anonymous. 2019. Agricultural Research Education and Extention Organization, Retrived from www.areeo.ac.ir
12. Gregory, S.C. 2013. Higher education accreditation in the Philippines: a literature review. Int. J. Res. Stud. Manag. 2(1):63-74.
13. Sadegh Tabrizi, J. and S. Farahsa. 2015. How evaluation and audit is implemented in educational organizations? a systematic review. Res. Develop. Med. Edu. 4(1):3-16.
14. Segismundo, M.C.D. 2017. Measuring accreditation experience: Impact on the quality of education of selected ASAS Member-Schools In Luzon and the NCR. Int. J. Edu. Res.     5(7):289-300.
مجله پژوهش های راهبردی در علوم کشاورزی و منابع طبیعی
دوره 5، شماره 2
پاییز و زمستان 1399
صفحه 178-189