سلامت و کیفیت فراورده‌های ارگانیک و تراژن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد واحد علوم پزشکی تهران

2 استاد دانشگاه صنعتی اصفهان و عضو وابسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران

چکیده

در حال حاضر میلیون­ها هکتار از کشت تراژن (تراریخت) در سراسر جهان وجود دارد، در حالی که جامعه علمی در مورد نامشخص بودن تأثیر طولانی مدت غذاهای تراژن بر سلامت انسان و محیط زیست نظر دارد. طرفداران فراوردهایارگانیک معتقدند که دستکاری ژنتیکی، موجب تغییر ویژگی­های محصول غذایی می­شود که برخی از آن‌ها مفید و برخی نامطلوب هستند. آن‌ها معتقدند که نباید به مدت طولانی  محصولهای غذایی ارزیابی و تأیید نشده را استفاده کرد. از سوی دیگر، آن‌ها می گویند که محصول هایتراژن به علت مقاومت ویژه ای که پیدا می کنند، می‌توانند بر برخی از گونه های طبیعی غالب  و منبع های ژرمپلاسم ژنتیکی در فلور جهان را به خطر بیندازند. محصول‌هایتراژن بخش بزرگی از صنعت کشاورزی جهان را تشکیل داده‌اند. در حال حاضر، سطح زیر کشت محصول‌هایتراژن از سال 1996 بیش از 100 برابر شده و در سال 2017 به 8/189 میلیون هکتار رسیده است. کشورهای مختلف تصمیم­های متفاوتی در مورد تولید و استفاده از موجودهای اصلاح شده ژنتیکی (GMOs) گرفته‌اند. در برخی کشورها تولید این محصول­ها مجاز است، در حالی که مصرف آن‌ها غیرمجاز است. در برخی دیگر از کشورها تولید این محصول­ها غیرمجاز است و کشورهایی وجود دارند که استفاده از محصول­ها تراژن ارزیابی شده ممنوع نیست، اما باید در برچسب مواد غذایی به روشنی بیان شود که از رقم­های تراژن تولید شده است تا مردم بتوانند خودآگاهانه انتخاب و مصرف کنند. محصول­های تراژن مانند ذرت و سویا و برخی دیگر از راه واردات به ایران وارد می‌شود. سازمان غذا و داروی ایران به تازگی اعلام کرده است که این نوع محصول­ها نیاز به برچسب تراژن دارند. در حال حاضر سطح زیر کشت محصول­های ارگانیک در جهان حدود 40 میلیون هکتار و حدود 84 هزار هکتار در ایران تخمین زده می شود. توصیه می شود که تا حد ممکن مصرف محصول­های تراژن که به طور کامل در طولانی مدت ارزیابی نشده و تأثیرهای محیط زیستی آن مورد پرسش است به ویژه به طور مستقیم به مصرف انسان نرسد. محصول‌هایی مانند روغن دانه­های تراژن از ترکیب‌های دیگر قابل پذیرش ترند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Health and Quality of Organic and Transgenic Products

نویسندگان [English]

  • M. Mollaei 1
  • M. Shahedi 2
1
2 Professor of Isfahan University of Technology and Associate Scholar of The Academy of Science I. R, Iran
چکیده [English]

There are now millions of hectares of transgenic cultivation worldwide while the scientific community is stillquestioning the long-term effects of transgenic foods on human health and the environment. Organic advocates believe that genetic manipulation will alter the characteristics of the food product, some of which are useful and some undesirable. They believe that food products that have not been approved for a long period of time, should not be used. On the other hand, they say that transgenic crops can become dominant in the environment and even endanger some of the natural plants as genetic germplasm sources in the flora of the world. Transgenic crops have made up a large part of the world's agricultural industry. Currently, the level of transgenic crop cultivation has increased more than 100folds since 1996 and reached 189.8-million hectares in 2017. Different countries have made different decisions about production and use of genetically modified organisms (GMOs). In some countries, their production is permitted while their consumption is unauthorized. In some other countries the production of these products is unauthorized and there are countries where the use of evaluated transgenic products is not prohibited but it should be clearly indicated on the food label that it is transgenic in order to make a conscious consumer choice. The Iran Food and Drug Administration recently announced that these products need to be labeled as transgenic. Currently, the area under cultivation of organic crops is estimated to be about 40-million hectares in the world and about 84-thousand hectares in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Human health
  • Organic
  • Transgenic

مراجع

1- آرپناهی، س. و م. نوری‌پور. 1393. بررسی دیدگاه نظام اطلاعات کشاورزی نسبت به محصولات ارگانیک مورد: بخش مرکزی شهرستان بویر احمد. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی  73-55:(1)3.
2- باقری، ا.، ع. عباسی، ح. زینالی و و. محمدی. 1396. تاثیر ژن‌های مقاومت انتقال یافته از نخود فرنگی          (Pisum sativum) به کلزا (Brassica napus) علیه بیماری پوسیدگی اسکلروتینیایی ساقه                (Sclerotinia scleritiorum). مجله به نژادی نهال و بذر  263-243:(2)33-1.
3- باشگاه خبرنگاران جوان 1392. گروه اقتصاد. برگرفته از https://www.yjc.ir/fa/news/4354662
4- پورمظفر، س‌.ح.، ق. لیانی، س. شهابی‌آهنگرکلایی و ح. رفیعی. 1393. برآورد میزان تمایل به پرداخت مصرف‌کنندگان به منظور بهره مندی از محصولات ارگانیک: کاربرد روش دو مرحله ای هکمن (نمونه پژوهشی: خیار ارگانیک استان مازندران). پژوهش‌های محیط زیست 108-97:(10)5.
5- توحیدفر، م. و س. خسروی. 1396. مهندسی ژنتیک پنبه: از گذشته تا امروز. مجله بیوتکنولوژی کشاورزی       58-31:(2)9.
6- رهنما، ح. 1387. اخلاق زیستی و تولید محصولات تراریخته. فصلنامه ی اخلاق در علوم و فناوری  14-1:(2-1)3.
7- ربیعی، ز.، ح. راشدی، س. طهماسبی انفرادی و غ. اکبری. 1390. کاربرد روش Real Time-PCR جهت شناسائی سیب زمینی دستورزی شده ی ژنتیکی مقاوم به ویروس PVY در مقایسه با سیب زمینی های غیر تراریخته. فصلنامه علوم و صنایع غذایی 35-29:(28)8.
8- راستگو، ل. و ع. عالم زاده. 1389. موجودات تراریخته: مردم استان خراسان رضوی چه نظری دارند؟ مجله ایمنی زیستی28-15:(2)2.
9- رضوی  س.ح.،  م. پورطاهری و  ع. رکن الدین افتخاری. 1394. ارزیابی جایگاه توسعة کشاورزی ارگانیک در مناطق روستایی ایران مطالعة موردی: تولیدکنندگان محصولات ارگانیک گواهی‌شده و درحال گذار. پژوهش های روستایی  45-27:(1)6.
10- بررسی صمت از موانع و چالش‌های تجارت جهانی محصولات کشاورزیمحصولات ارگانیک؛ تجارت جهانی را به ثمر می‌رساند.روزنامه صمت. 1394. برگرفته ازhttps://www.smtnews.ir/trade/foreign-trade/8734
11- حاجت پور، ز. و ب. قره یاضی. خلاصه ای ازاخرین وضعیت جهانی محصولات تراریخته در انتهای سال 2017. پایگاه اطلاع رسانی بیوتکنولوژی ایران برگرفته ازhttp://www.irbic.ir
12- زکوی، م. و م. توحیدفر. 1396. مروری برجنبه های اقتصاد جهانی و تجاری محصولات تراریخته. مجله ایمنی زیستی 90-73:(2)10.
13- زیبایی، آ. 1395. خالص سازی و تعیین ویژگی های لیپاز گوارشی سن معمولی گندم. فصلنامه گیاه پزشکی. مجله علمی کشاورزی 77-65:(4)39.
14- شیرخدایی،م.، ا. قاسمی همدانی و س. حبیبنژاد لوجندی. 1395. بررسی تأثیر ارزش جمع گرایی، اعتماد، کیفیت و ریسک درک شده در قصد مصرف کننده به خرید محصولات ارگانیک (مطالعه ی موردی: مصرف کنندگان محصولات ارگانیک استان هرمزگان). پژوهشنامه فرهنگی هرمزگان 89-75:(12)6.
15- دهکردی، ا.، ع. عالم‌زاده و ع. خسروی. 1389. پاسخ مردم استان چهارمحال بختیاری به پذیرش موجودات تراریخته. مجله ایمنی زیستی 85-73:(4)2.
16- داداشی، م.ع.، م. محمدیان، ز. دهدشتی شاهرخ و و. خاشعی. 1396. تعیین اثرگذاری مدیریت ابعاد بازارگرایی برعملکرد شرکت های صنایع غذایی محصولات ارگانیک ایران. پژوهش های مدیریت ایران  297-267:(35)10.
17- ذاکرتولایی، ف.، ب. قره یاضی، ع. باقری وک. کمار شارما. 1395. انتقال ژن coda به عدس (Lens culinaris M) و تولید گیاهان تراریخته 1T. نشریة پژوهش های حبوبات ایران 229-215:(2)7.
18- خسروی، س.، ف. احیا و م. توحیدفر. 1391. جنبه های اقتصادی محصولات تراریخته. مجله ایمنی زیستی    120-105:(3)4.
19- خداوردیزاده، م. 1396 . بررسی عوامل مؤثر بر تمایل به پرداخت اضافی مصرف کنندگان خیار ارگانیک در ارومیه. تحقیقات اقتصاد کشاورزی 122-97:(3)9.
20- خبرگزاری صدا و سیما. پژوهش و اقتصاد. 1395. بررسی وضع محصولات ارگانیک در کشور. برگرفته از http://www.iribnews.ir/fa/news/1274466
21- جدی، ل.، ا.  دورانی علیایی و م. فارسی. 1388. بهینه سازی عوامل مؤثر در انتقال ژن به وسیله آگروباکتریوم تومه فشینس به گوجه فرنگی. نشریه پژوهشهای زراعی ایران 374-368:(2)8.
22- چمنی محصص، ف.، م. سلوکی، ب. قره یاضی، ف. فرشاد،ل. فهمیده، ا.  غفاری و م. محسن پور. 1396. جداسازی و آنالیز عملکرد ژن افزایش جذب فسفر PSTOL1 از گونه وحشی برنج. مهندسی ژنتیک و ایمنی زیستی         10-1:(1)6.
23- عزمی، ا.، ح. موحد محمدی، ه. ایروانی و م.ر. بی‌همتا. 1385. جایگاه گیاهان تراریخته در محیط زیست و کشاورزی. انسان و محیط زیست 31-16:(7)2.
24- کریمی علویجه، م.ر. و م. جواد فروغی اصل. 1394. بخش بندی مصرف کنندگان سبز با استفاده از متغیرهای سبک زندگی) مورد مطالعه: مصرف کنندگان محصولات ارگانیک در شهر شیراز. فصلنامه علمی- پژوهشی تحقیقات بازاریابی نوین 184-163:(4)5.
25- محمد حسینی، ع. و م. معلی. 1396. ملاحظات اخلاقی در روش های تولید و کاربرد حیوانات تراریخته. حقوق اسلامی 199-163:(52)14.
26- محمدى، ح.، آ. دوگانى و ش. عیدى‌زاده. 1394. کاربرد مدل لاجیت چندگانه در بررسى عوامل مؤثر بر آگاهى و مصرف محصولات غذایى ارگانیک( مطالعه موردی مشهد). فصلنامه فناوری های نوین غذایی 99-89:(10)3.
27- مسعودی زاده، ف. و ب. خسروی. 1395. نقش محصولات تراریخته در حفظ محیط زیست. همایش محصولات تراریخته در خدمت تولید غذای سالم، حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار. دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان 6 صفحه.
28- ملک سعیدی، ح.، ع. آجیلی و ک. رضایی مقدم. 1388. عوامل مؤثر بر دانش کارشناسان کشاورزی استان خوزستان نسبت به کشاورزی ارگانیک، مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران 91-81:(81-40)3.
29- هاشمی، م. و ا. فتاحی اردکانی. 1395. ارزش گذاری اقتصادی محصولات ارگانیک، کاربرد رهیافت ترجیحات اظهارشده (مطالعه موردی: گوجه ارگانیک دشت مَرغاب). مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران       334-325:(2- 47)2.
30- یعقوبی، ج. و ع. جوادی. 1393. موانع تولید محصولات ارگانیک از دیدگاه کارشناسان جهاد کشاورزی. نشریه دانش کشاورزی و تولید پایدار 68-57:(1)24.
31. Bryant, J., L.B.l.Velle and J.Searle. 2005. Introduction to bioethics. John Wiley and Sons, UK. 85-143 p.
32. Furet, A. 2008. The French law on GMOs: balanced or biased? Inf OGM Association. Retrieved fromhttp://www.infogm.org.
33. Gerdung, A. 2006. Germany’s liability law for GMO cultivation. Sustainability Council of New Zealand. Wellington, New Zealand.
34. Levidow, L., S. Carr and D.Wield. 1999. Safety Regulation of Transgenic Crops: Completing theInternal Market? Centre for Technology Strategy, Faculty of Technology, the Open University Milton Keynes, UK, 23-26 p.
35. Pretty, J. 1999. Sustainable farming will put food on all our tables. Guardian Weekly, 14th March. 26 p.
36. Qaim, M. 2009. The economics of genetically modified crops. Annu. Rev.Resour. Econ., 1(1):665-694.
37. Rifkin, J. 1998. The Biotech Century. Victor Gollanz. London, UK, 272p.
38. Secretariat of the CBD 2000. The Cartagena protocol on biosafety to the convention on biological diversity: text and annexes. Montreal, Canada, pp. 3-4.
39. Macer, D. 1995. Food, plant biotechnology and ethics, International Bioethics Committee (IBC) Report, United Nations Educational Scientific and Cultural Organization (UNESCO), 23p.
40. Madsen, K.H. and P.Sandoo. 2000. Ethical reflection on herbicide-resistant crops. Pest Manag. Sci. 613:18-25.
مجله پژوهش های راهبردی در علوم کشاورزی و منابع طبیعی
دوره 5، شماره 2
آذر 1399
صفحه 118-135

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار