ارزیابی اقتصادی کاربرد محصول‌های زیست فناور در زنجیره تولید صنعت پرورش مرغ گوشتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

            در بررسی حاضر، سعی بر آن است تا با بهره‌‌گیری از شاخص‌‌های ارزیابی اقتصادی، ارزش اقتصادی ورود فراورده‌‌های زیست‌‌فناور در زنجیره تولید صنعت پرورش مرغ گوشتی ارزیابی شود. برای دستیابی به این هدف، در سال 1394 اطلاعات لازم به تفکیک موردهای مختلف هزینه و درآمد، برای یک واحد مرغداری ۴۵ هزار قطعه‌‌ای به صورت نمونه تهیه شد. مقایسه نتیجه‌‌های به ‌‌دست ‌‌آمده از سناریوهای مورد بررسی نشان داد که با به‌‌ کارگیری مکمل و افزودنی زیستی در زنجیره تولید گوشت مرغ و استفاده از نهاده‌‌های زیستی در تولید ذرت و سویا، بیشترین سود سالانه، برابر 12085 میلیون ریال ایجاد می‌‌شود. با جایگزینی این سناریو با سناریوی پایه، سود اقتصادی برابر 9583 میلیون ریال ایجاد می‌‌شود. با ورود زیست‌‌فناوری در زنجیره تولید گوشت مرغ، هزینه تمام شده هر کیلوگرم از این فراورده، نسبت به سناریو پایه، در میانگین 29% کاهش می‌‌یابد. برابر یافته‌‌ها، اثر زیست‌‌فناوری در زنجیره تولید گوشت مرغ در سناریو خوش‌بینانه۵۰% تحقق‌پذیری، معادل 74/3‌% از ارزش افزوده موجود بخش کشاورزی است که درصد بسیار چشمگیری است. بر پایه یافته‌‌های پژوهش، افزون بر بهره‌‌گیری از عامل‌‌های زیستی در تولید ذرت و سویا (دو عنصر مهم جیره غذایی مرغ)، کاربرد مکمل‌‌ها و افزودنی‌‌های زیستی می‌‌تواند موجب ایجاد ارزش اقتصادی اضافی زنجیره تولید گوشت مرغ بشود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Economic Appraisal of Biotech Products Application in Production Chain of Broiler Industry

نویسنده [English]

  • S. Abedi
Assisstant Professor, University of Allameh Tabataba'I
چکیده [English]

In this study, it has been attempted to determine the economic value of using biotech products in the broilerproduction chain through applying economic parameters. In order to achieve the research objectives, the required information of costs and income of a 45,000-unit poultry farm was investigated in 2015. Results of examined scenarios showed that through the best scenario (2), the maximum annual profit of 12085 million Rials would be created. Also, with the introduction of biotechnology in the broilerproduction chain, on average, the cost per kilogram decreased 29% compared to the baseline scenario. In addition, the results showed that beneficial effect of biotechnology in broilerproduction chain in an optimistic scenario of 50% realization, is equivalent to 3.74% of the agricultural sector's value added, which is a significant percentage. Therefore, based on the findings of the research, in addition to the use of biological inputs of corn and soybean production as the most important elements in the broilerdiet, also supplements and bioadditives lead to the creation of extra value in the broilerproduction chain.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biotech products
  • Corn
  • Poultry industry
  • Production chain
  • Value added
1- ابراهیم‌‌پور، ف.، خ. عیدی زاده، ع. مهدوی دامغانی و م. رضوانی.1391. بررسی اثرات روش مصرف کودهای بیولوژیک در ترکیب با کودهای شیمیایی بر تولید ذرت دانه ای و برخی خصوصیات شیمیایی خاک در شرایط خوزستان. نشریه پژوهش‌‌های زراعی ایران 246-240:(1)10.
2- آرین ، ع.، ر. وکیلی و م. مظهری. 1392. بررسی مدیریت مزارع پرورش جوجه های گوشتی و ارتباط آن با عملکرد اقتصادی در شهرستان سبزوار. ماهنامه دام و کشت و صنعت 9-15:1.
 3- اسفندیاری ، ب.، م. زاغری، ش. هنربخش و م. شیوازاد. 1395. ارزیابی تأثیر باسیلوس سوبتیلیس و لیشنیفرمیس بر عملکرد  مرغ‌‌های  مادر گوشتی تلقیح شده  با سالمونلا  انتریتیدیس. علوم دامی ایران 202-193:(2)74.
4- برادران، و. و. ی. قدسی. 1397. تحلیل و مقایسه بهره‌وری و کارایی عوامل تولید مرغ گوشتی در استان‌های کشور. نشریه علوم دامی 94-77:(117)30.
5- بی نام. 1388.  وضعیت صنعت دام و طیور کشور. مجلس شورای اسلامی، کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی، دفتر مطالعات زیربنایی صفحه‌های 1 تا 29.
6- پورکند، ش و م. ک، معتمد. 1390. تجزیه و تحلیل بهره وری عوامل تولید در صنعت طیور مرغ گوشتی (مطالعه موردی: استان گیلان). تحقیقات اقتصاد کشاورزی 116-99:(4)3.

7- پوررضا، ج. و ق. صادقی. 1391. مدیریت پرورش طیور مدیریت پرورش طیور به همراه نرم‌افزار جدید تحت ویندوز WUFFDA.  انتشارات ارکان دانش: چاپ سوم.420 صفحه.

8- جعفری آهنگری، ی.، ب. پریزادیان کاوان و م. حسین‌‌زاده. 1392. تأثیر پروبیوتیک بر عملکرد و فراسنجه های ایمنی جوجه‌‌های گوشتی. پژوهش‌‌های تولیدات دامی، 56-46:(8)4
9- جوانمرد، ع.، س.ح. مصطفوی، ا. خضری و س. محمدی. 1394. بهبود تجمع عناصرغذایی پروکمنیاز در ذرت با کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی. دانش کشاورزی و تولید پایدار 43-27:(21)25
10- حاجی رحیمی، م. و ا. کریمی. 1388. تجزیه و تحلیل بهره وری عوامل تولید صنعت پرورش مرغ گوشتی در استان کردستان. اقتصادکشاورزی و توسعه 17-1:(66)17.
11- خواجعلی، ف. و ر. باقری. 1388. تأثیر آویلامایسین و پروبیوتیک بر رشد جبرانی جوجه‌‌های گوشتی متعاقب تغذیه با یک جیره کم تراکم. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، 159-153:(48)13.

12- سه چوبی، ر.، ا.ر. یزدانی، س.ع. حسینی یکانی و ر. حیدری کمال‌آبادی. 1394. بررسی بهره‌وری عوامل تولیدی و رقابتی در تولید گوشت مرغ (مطالعه موردی: مرغداری‌های شهرستان نیشابور). تحقیقات دام و طیور 61-53:(1)4.

13- شادمانی، ع. و ا. صالح. 1386. بررسی روشهای مورد استفاده در ارزیابی مالی و اقتصادی طرح‌‌های سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی. ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، مشهد، ایران صفحه‌های 1 تا 19.

14- صفایی قادیکلائی، ع. و ز. غلامرضاتبار دیوکلائی. 1393. تبیین چارچوبی برای ارزیابی پایداری زنجیرۀ تأمین مواد غذایی با استفاده از فرایند تحلیل شبکه‌ای فازی (مورد مطالعه: شرکت‌های منتخب تولیدی فراورده‌های گوشتی استان مازندران. نشریه مدیریت صنعتی554-535:(3)6.

15- عابدی، س. 1393. تحلیل هزینه فایده جانشینی کود شیمیایی با کود زیستی. گزارش طرح پژوهشی، پژوهشگاه ملی ژنتیک و زیست فناری ایران صفحه‌های 1 تا 114.
16- عابدی، س. 1395. بررسی مزیت نسبی تولید محصولات کشاورزی مبتنی بر زیست فناوری (مطالعه موردی: گندم و ذرت در استان فارس). تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران 579-569:(3)47.
17- علی اکبر پور، ح.ر.، م.ا. کریمی ترشیزی، م. رضائیان، ک. یوسفی کلاریکلایی و ر.ا. دوزوری. 1394. تأثیر نوع پروبیوتیک در جیره جوجه های گوشتی روی رشد بدن، اندام های سیستم ایمنی و مرفولوژی روده کوچک در هفته اول پرورش. تحقیقات دامپزشکی و فرآورده های بیولوژیک 59-51:(2)28.
18- گیتینگر، پ .1375. تحلیل اقتصادی طرحهای کشاورزی. ترجمه مجید کوپاهی. مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 654 صفحه.

19- مشایخی، س.، د. حسنلو، م. افشار و م. نفیسی. 1395. بررسی اقتصادی پرورش مرغ تخمگذار در استان تهران. تولیدات دامی 223-215:(2)18.

20- منصوری، ا. 1392. بررسی واکنش لاین امیدبخش گندم به کاربرد کود زیستی فسفات. به زراعی کشاورزی 134-125:(1)15.
21- نوذری، ن.، ح. قادرزاده، و ک. میرزایی. 1391. بررسی ساختار هزینه‌‌ای واحد‌‌های پرورش مرغ گوشتی. دانش و پژوهش علوم دامی 98-13:83.
22- نظرپور، م. ت. و ز.کسرائی. 1396. ارزیابی اقتصادی طرح ها. انتشارات دانشگاه مفید: چاپ اول، 420 صفحه.
23. Garuda, T., N.R. Mubarik 2014. Corn growth and yield improvement using biofertilizer based on plant growth promoting bacteria in acid soil. J. Int. Environ. App. Sci. 9(4):569-576.
24. Knap, I., A.B. Kehlet, M. Bennedsen, G.F. Mathis, C.L. Hofacre, B.S. Lumpkins, M.M. Jensen, M. Raun and A. Lay. 2011. Bacillus subtilis (dsm17299) significantly reduces Salmonella in broilers. Poult. Sci. 90:1690-1694.
25. Kabir, S.N.L., M.M. Rahman, M.B. Rahman and S.U. Ahmed. 2004. The dynamics of probiotics on growth performance and immune response in broilers. Int. J. Poult. Sci. 3:361-364.
26. Mountzouris, K.C., P. Tsitrsikos, I. Palamidi, A. Arvaniti, M. Mohnl, G. Schatzmayr and K. Fegeros. 2010. Effect of probiotic inclusion levels in broiler nutrition on growth performance, nutrient digestibility, plasma immunoglobulins, and cecalmicroflora Composition. Poult. Sci. 89:58-67.
27. Namvar, A. and T. Khandan. 2013. Response of wheat to mineral nitrogen fertilizer and biofertilizer (Azotobactersp sp. and Azospirillumsp sp.) inoculation under different levels of weed interference. Ekologija 59(2):85–94.
28. Tarang, E., M. Ramroudi, M. Galavi and F. Dahmardeh. 2013. Evaluation grain yield and quality of corn (Maxima cv.) in responses to nitroxin biofertilizer and chemical fertilizers. Int. J. Agr. Crop Sci. 5(7):683-687. Retrived from: www.ijagcs.com
29.Umesha, S., M. Srikantaiah, K.S. Prasanna, K.R. Sreeramulu, M. Divya and R.N. Lakshmipathi. 2014. Comparative effect of organics and biofertilizers on growth and yield of maize. Current Agr. Res. J. 2(1):55-62.