نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استاد دانشگاه تهران
چکیده
پیشبینی شده است که جمعیت ایران در سال 1404 هجری خورشیدی (2025 میلادی) به 90 میلیون و در سال 1429 (2050) به حدود 115 میلیون نفر برسد. جمعیت جهان نیز در سالهای یاد شده به ترتیب حدود 7/7 و 9 میلیارد نفر خواهد بود. تجزیه و تحلیل دانشمندان زراعت و کشاورزی نشان میدهد که با روشهای کنونی تولید، کمبود مواد غذایی در جهان برابر یک سوم نیاز آن زمان خواهد بود. بنابراین لازم است آیندهنگریهایی از هماکنون به عمل آید تا با کاربرد فناوریهای جدید غذای لازم برای جمعیت آن زمان فراهم شود. این آیندهنگریها شامل کاهش دور ریزها، تغییر الگوی غذایی، متعادل ساختن زاد و ولد، افزایش محصول در زمینهای زراعی از طریق تهیه بذرهای پرمحصول و نیز کاربرد روشهای مدیریتی خاک و آب، افزایش تولید شیر و گوشت در واحد سطح از طریق مدیریت پایدار، افزایش جمعیت منابع ماهیهای دریایی و بالا بردن تولید آبکشتی میباشد تا بتوان تأثیر منفی کشاورزی بر زیست بوم، اقلیم و آب را کاهش و میزان محصول در هکتار را افزایش داد. برای برخورد با چالش غذا در آینده و تولید غذای بیشتر لازم است کشاورزان از مواد شیمیایی، انرژی و ماشین آلات کمتری استفاده نمایند یعنی از شدت نهادهها کاسته و بر شدت عامل های بوم شناسانه (پایداری) افزوده شود. این عامل ها عبارتند از کارایی جذب کود و آب، کیفیت بهتر خاک از نظر مواد آلی و غذایی، کاهش خسارت حشرهها و عاملهای بیماریزا و کنترل گازهای گلخانهای. افزونبر رعایت موارد یاد شده، کاربرد روشها و فناوریهای چندی باید به طور جدّی مورد توجه قرار گیرد که عبارتنداز حفظ منابع طبیعی و محیط زیست و پایداری اقلیم، مقابله با آثار سوء سیل، خشکی و سرما، حفاظت از خاک و آب، زراعت دقیق و کاربرد ماشینهای کشاورزی خاص، افزایش کارایی فتوسنتزی و میزان تبدیل مواد در گیاهان زراعی، تقویت بوم شناسانه ارتباط گیاه با محیط، کاربرد مهندسی ژنتیک، حفظ تنوع زیستی و تکیه بر اصلاح گیاهان برای افزایش محصول.
کلیدواژهها