وضعیت موجود و ارایه راهکارهای بهبود کمی و کیفی میوه های گرمسیری و نیمه گرمسیری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه شیراز

2 استاد دانشگاه تبریز

3 استاد دانشگاه صنعتی اصفهان

4 استاد دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

پژوهشی برای بررسی وضعیت موجود و ارائه راهکار برای بهبود کمی و کیفی میوه های مهم گرمسیری و نیمه گرمسیری (خرما، پرتقال، نارنگی، گریپ فروت، زیتون، انار، انجیر و کیوی) در سطح کشور در سال های 1389 تا 1390 انجام شد. ابتدا بر اساس آمارهای وزارت جهاد کشاورزی استان های مهم میوه خیز کشور و شهرستان های عمده تولیدکننده این محصول ها، تعیین شد و سپس پرسشنامه هایی برای دریافت اطلاعات لازم برای هشت محصول یاد شده تکمیل گردید. در این پرسشنامه ها، تمام جنبه های کشت، داشت و برداشت محصول مورد پرسش قرار گرفت و اطلاعات لازم از مراکز تحقیقاتی مربوط، جمع آوری شد. در این پژوهش، استان های اصفهان، بوشهر، تهران، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، چهار محال بختیاری، خوزستان، زنجان، سمنان، سیستان و بلوچستان، فارس، قزوین، قم، کرمان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویر‌احمد، گلستان، گیلان، مازندران، مرکزی و یزد مورد بررسی قرار گرفتند. بررسی اطلاعات جمع آوری شده در این طرح و واکاوی داده ها نشان داد که میانگین عملکرد هکتاری خرما در کشت آبی در سال آزمایش 4900 کیلوگرم، پرتقال 14000 کیلوگرم، نارنگی 12800 کیلوگرم، گریپ فروت 12270 کیلوگرم، زیتون 15200 کیلوگرم، انار 10860 کیلوگرم، انجیر 5900 کیلوگرم و کیوی 22500 کیلوگرم در هکتار بود. در این مقاله، تمام موارد یاد شده مورد بحث قرار گرفته و راهکارهایی برای بهبود کمی و کیفی محصول های مورد آزمایش، ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Present State and Suggestions for Quantitative and Qualitative Improvement of Important Tropical and Subtropical Fruits in Iran

نویسندگان [English]

  • M. Khosh-Khui 1
  • V. Grigurian 2
  • E. Tafazoli 1
  • M. Mobli 3
  • (deseased) R. Omidbeygi 4
1 Professors of Shiraz University
2 Professors of Tabriz University
3 Professor of Isfahan University of Technology
4 Professor of Tarbiat Modares University
چکیده [English]

The present state and  date, sweet orange, mandarin, grapefruit, olive, pomegranate, fig and kiwi production in Iran was investigated in 2010-2011. Based on the statistics published by Ministry of Agricultural Jihad, important fruit producing provincesand a few cities in each province were determined andusing a questionnaire, pertinent information was collated from these centers. Provinces selected were Boushehr, Chaharmahal-Bakhtiari, Fars, Golestan, Isfahan, Kerman, Kermanshah, Kohgiluieh and Boyerahmad, Khuzistan, Lorestan, Markazi, Mazandaran, North Khorasan, Qazvin, Qom, Guilan, Razavi Khorasan, Semnanm, Sistan and Baluchestan, South Khorasan, Tehran, Zanjan, and Yazd.The analysis of data showed that average yield per hectare were 4900 kg for date, 14000 kg sweet orange, 12800 kg for mandarin, 12270 kg for grapefruit, 15200 kg for olive, 10860 kg for pomegranate, 5900 kg for fig and 22500 kg for kiwi. In this investigation all measured characters were analysed and discussed. Also, suggestions were made for improving quality and quantity of these crops.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Citrus crops
  • Date
  • Fig
  • Kiwi Olive
  • Pomegranate
1-   بی نام ، 1364. سالنامه آماری ، مرکز آمار ایران.
2-   بی نام ، 1381 . آمار نامه کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی، دفتر فناوری اطلاعات ، تهران ، ایران.
3-   بی نام ، 1384 . آمار سازمان خوار وبار کشاورزی سازمان ملل متحد (FAO).
4-   بی نام ، 1384 . تولید کنندگان پرتقال درجهان. سازمان خوار و بار وکشاورزی سازمان ملل متحد (FAO).
5-   بی نام ، 1386 . بررسی جایگاه ایران درتولید جهانی خرما. سایت رسمی FAO ، مجله باغدار، شماره 37 .
6-   بی نام ، 1387 . نتایج طرح آمار گیری محصولات باغی. وزارت جهاد کشاورزی ( معاونت امور برنامه ریزی و اقتصادی دفتر آمار وفناوری اطلاعات).
7-   پژمان، ح. 1386. راهنمای خرما- وزارت جهاد کشاورزی، 286 صفحه.
8-   خونبانی، ج. 1388 .کاشت و داشت و برداشت انجیر – مجله باغدار ، شماره 31 .
9-   فتوحی قزوینی، ر. و  ج. فتاحی مقدم ، 1385. پرورش مرکبات در ایران. انتشارات دانشگاه گیلان، 305 صفحه.
10  - محسنی، ع.، 1382. نگاهی به وضعیت تولید انار. دفتر امور میوه های گرمسیری و نیمه گرمسیری، 390 صفحه.
11  – محمدی، .ح. و د. وکیلی.1385. زیتون، کاشت، داشت برداشت و فرآوری. انتشارات ندای سبز شمال، 214 صفحه.
12  - خزائی پول، ی. ق. 1382. زیست شناسی گلدهی و گرده افشانی در کیوی. نشر آموزش کشاورزی. 183 صفحه.
13  - خزائی پول، ی. ق. 1384. کیوی، ریخت شناسی، تربیت و پیرایش. وزارت جهاد کشاورزی. معاونت امور باغبانی. 185 صفحه.